Trong lĩnh vực bất động sản, giấy tờ pháp lý đóng vai trò quan trọng khi mua bán, chuyển nhượng. Tuy nhiên, vẫn có nhiều trường hợp nhà ở chỉ có giấy phép xây dựng (GPXD) mà chưa có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (sổ hồng). Điều này khiến không ít người băn khoăn: “Nhà chỉ có giấy phép xây dựng có sang tên được không?”. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ tình huống này dưới góc độ pháp lý và thực tế.
Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước cấp, cho phép cá nhân hoặc tổ chức được phép thi công công trình nhà ở, phù hợp với quy hoạch, kết cấu kỹ thuật và điều kiện xây dựng.
- Giấy phép xây dựng: Là điều kiện để xây dựng nhà mới.
- Sổ hồng: Là giấy tờ công nhận quyền sở hữu hợp pháp về đất đai và nhà ở.
Như vậy, nhà chỉ có giấy phép xây dựng tức là chưa có đủ pháp lý hoàn chỉnh để thực hiện giao dịch mua bán một cách hợp pháp.
Theo quy định tại Luật Đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014:
- Một căn nhà chỉ có thể sang tên nếu đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở (sổ hồng).
Điều này có nghĩa là giấy phép xây dựng không đủ điều kiện để thực hiện thủ tục sang tên tại văn phòng công chứng hay cơ quan đăng ký đất đai.
- Nhà xây dựng chưa hoàn công: Nếu chỉ có giấy phép xây dựng mà chưa hoàn công và chưa xin cấp sổ, sẽ không sang tên được.
- Đất chưa có sổ đỏ: Nếu phần đất xây dựng chưa có sổ đỏ hoặc là đất nông nghiệp, thì càng không thể sang tên.
- Xây dựng sai phép: Trường hợp nhà xây dựng không đúng nội dung giấy phép, việc cấp sổ sẽ bị từ chối.
- Không thể công chứng mua bán → giao dịch chỉ lập vi bằng, rủi ro cao.
- Không sang tên được → người mua không có quyền pháp lý.
- Có thể bị cưỡng chế tháo dỡ nếu xây sai phép.
- Khó vay ngân hàng, thế chấp vì không đủ điều kiện pháp lý.
Trong một số trường hợp, nếu chủ nhà cam kết hỗ trợ hoàn công và cấp sổ, người mua có thể cân nhắc đặt cọc trước và đợi hoàn thiện pháp lý mới ký hợp đồng mua bán chính thức.
Bước 1: Kiểm tra quy hoạch và giấy phép
- Đảm bảo nhà xây dựng trên đất ở hợp pháp.
- Xem kỹ giấy phép xây dựng, thời hạn cấp, nội dung xây dựng.
Bước 2: Yêu cầu hoàn công và làm sổ
- Chủ nhà cần thực hiện thủ tục hoàn công để hợp thức hóa tài sản.
- Sau khi có sổ, hai bên mới có thể thực hiện sang tên tại phòng công chứng.
Bước 3: Hợp đồng đặt cọc có điều khoản rõ ràng
- Nếu cần đặt cọc trước, nên có luật sư hoặc công chứng viên soạn thảo hợp đồng.
- Điều khoản hoàn trả cọc nếu không hoàn công thành công cần được ghi rõ.
Nhà chưa có sổ có thể mua bán được không?
Không. Nhà chưa có sổ không thể mua bán hợp pháp theo quy định pháp luật, trừ trường hợp chuyển nhượng bằng vi bằng, nhưng không được pháp luật bảo hộ như hợp đồng công chứng.
Vi bằng có giá trị pháp lý như công chứng không?
Vi bằng chỉ ghi nhận hành vi giao dịch, không thay thế được hợp đồng mua bán có công chứng, và không thể làm căn cứ để sang tên sở hữu.
Nhà chỉ có giấy phép xây dựng không thể sang tên được vì chưa đủ điều kiện pháp lý. Người mua cần cẩn trọng khi giao dịch, không nên vội vàng mua những bất động sản chưa có sổ hồng để tránh rủi ro về pháp lý và tài chính.
Nếu bạn đang băn khoăn về tính pháp lý khi mua bán nhà đất, hãy liên hệ với chuyên gia hoặc luật sư để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Chia sẻ bài viết